(Fr. études théâtrales; Eng. theatre studies; Dts. Theaterwissenschaft). Overkoepelende discipline van de diverse wetenschappelijke benaderingen van het verschijnsel theater . Het object van de theaterwetenschap in ruimere zin is de theatraliteit, d.w.z. het theatraal-zijn van bepaalde handelingen, gedragingen en hun codes. Het object van de theaterwetenschap in engere zin is de theatervoorstelling in al zijn constituerende elementen: 1) het speelbare gegeven; 2) de presentatie daarvan in een plurimediale opvoering (zie theater ); 3) voor een publiek. Aldus bestudeert ze uiteenlopende fenomenen als toneel , mime , cabaret , circus, performance*, poppenspel*, dans, ballet, opera, muziekdrama, en voor vele theaterwetenschappers ook hoorspel, televisiespel en film (zie scenario ).
Het theater kan bestudeerd worden vanuit systematisch of historisch standpunt. De historische theaterstudie beschrijft en onderzoekt de evolutie van het theater of van een van de constituerende elementen ervan (bv. geschiedenis van de scenografie, van het drama, van de theaterarchitectuur, enz.). De systematische theaterstudie houdt zich bezig met theorievorming omtrent de drie constituerende elementen van het theater en/in hun onderlinge samenhang:
– studie van drama, scenario, maar ev. ook van ongeschreven concepten: drama-analyse, comparatistische tekststudie, semiotiek van het drama, enz.;
– onderzoek van het theater als enscenering van het speelbare gegeven of als plurimediale opvoering: studie van transpositieprocessen, opvoeringsanalyse , theatersemiotiek, communicatietheorie, enz.;
– publieksonderzoek, receptieonderzoek.
Belangrijk ook, zowel voor de historische als voor de systematische theaterstudie, is de sociale, culturele en historische context waarbinnen het theater fungeert als institutie. De theaterwetenschap bestudeert in verschillende deeldisciplines de interne structuur van deze institutie en de relaties ervan met andere maatschappelijke organisatievormen en met de maatschappij als geheel (theatersociologie, -psychologie, -pedagogie, enz.).
Literatuur: Theaterwetenschap, themanummer Tijdschrift voor theaterwetenschap, 1980. T. Kowzan, Sémiologie du théâtre, 1992. R. Mörmann & M. Müller (red.), Theaterwissenschaft heute: eine Einführung, 1993. L. Van den Dries & F. Peeters (red.), Bij Open Doek. Liber Amicorum Carlos Tindemans, 1995. P. Eversmann e.a. (red.), Theaterwetenschap spelenderwijs, 2004.