Pamflet

Vlugschrift, aanvankelijk een korte, afzonderlijk gedrukte tekst (brochure) over een actueel onderwerp, later een hekelend, kritisch geschrift i.v.m. personen, toestanden, enz. Synoniemen zijn schotschrift, schimpschrift, PASKWIL of libel (Lat. libellum = geschriftje, diminutief van liber). Pamfletliteratuur wordt vooral aangetroffen rondom belangrijke historische gebeurtenissen (godsdienstige of politieke conflicten) en heeft bijgevolg een documentaire waarde (bv. Luther, An den christlichen Adel deutscher Nation, 1520; Zola, J’accuse, 1898; L.-F.Céline, Bagatelles pour un massacre, 1937). De term pamflet werd ontleend aan het populaire Latijnse dichtstuk Pamphilus seu de amore. Zie ook Polemiek, manifest, traktaat.

Literatuur: P.A.M. Geurts, De Nederlandse opstand in de pamfletten 1566-1584, 1978. M. Angenot, La parole pamphlétaire, 1982.  A. Halasz, The Marketplace of Print: pamphlets and the public sphere in early modern England, 1997. J. de Kruif e.a. (red.), Het lange leven van het pamflet: boekhistorische, iconografische, literaire en politieke aspecten van pamfletten 1600-1900, 2006.