(Fr. science de la littérature, Eng. general literature, Dts. Literatur-wissenschaft). Overkoepelende discipline van de diverse wetenschappelijke benaderingen van het verschijnsel literatuur. Het object van de literatuurwetenschap is de literariteit, d.w.z. het literair-zijn van bepaalde taaluitingen. Hierbij spelen naast strikt talige elementen (bv. structuur, stijl, poëtische functie e.d.) ook historisch-pragmatische en psychosociale factoren een rol (fictionaliteit van de talige communicatie, evolutie van wat als literair bedoeld of ervaren werd, enz.). Men kan in het brede domein van de literatuurwetenschap een aantal disciplines onderscheiden op grond van de aard en de dimensie van het specifieke object dat bestudeerd wordt en van de aard van de methode (kenwijze) die wordt aangewend. Wat de aard van de kenwijze aangaat, kan men een onderscheid maken tussen theoretische en toegepaste literatuurwetenschap, m.a.w. tussen literatuurtheorie (ook wel eens algemene literatuurwetenschap genoemd) en tekststudie. Op grond van de aard en dimensie van het kenobject is deze laatste op te delen in enerzijds literaire kritiek (sien LITERATUURKRITIEK) de studie van één tekst) en anderzijds literatuurgeschiedenis, en vergelijkende literatuurwetenschap (comparatisme). De vagere benaming literatuurstudie (verg. Fr. études littéraires, Eng. literary studies) wordt als synoniem van literatuurwetenschap gebruikt, maar legt minder de nadruk op de wetenschappelijke aanpak (zie methode) in de verschillende disciplines.
Literatuur: M. Van Buuren, Filosofie van de algemene literatuurwetenschap, 1988. H. van Gorp & D. de Geest, ‘Literatuurwetenschap’ in P. de Meester e.a. (red.), Wetenschap Nu en Morgen, 1989, pp. 125-139. W. Van Peer, Sleutelwoorden: kernbegrippen uit de hedendaagse literatuurwetenschap, 1992. D.W. Fokkema & E. Ibsch, Literatuurwetenschap en cultuuroverdracht, 1992. B. van Heusden & E. Jongeneel, Algemene Literatuurwetenschap. Een theoretische inleiding, 1993. J. Goedegebuure & O. Heynders, Literatuurwetenschap in Nederland. Een vakgeschiedenis, 1996. zie ook ‘Selectieve bibliografie’ vooraan.